Hunlar orta Asya’dan göçmeye başladıklarında bir kısmı Anadolu topraklarına, bir kısmı da Macaristan topraklarına yerleşmişler. O nedenle uzaktan da olsa, Macarlarla akrabayız… Ama benim bahsettiğim akrabalık, tarihten gelen akrabalık değil… Kayınbiraderim yirmi yıldır Macaristan’da yaşıyor. Bizde imkân buldukça ziyaret ediyoruz… Hayran kaldığım şehir plancılığı, gözlerimi alamadığım tarih kokan binaları, düzenliliği, soyluluğu her seferinde beni etkiliyor.
***
Macarlar güler yüzlü ve sıcakkanlı insanlar…
Macaristan’ı dünya ülkeleri Hungary (Hunların ülkesi) diye adlandırırken, kendileri dışında onlara Macar diyen tek ülke biziz …
Osmanlı döneminde yüz elli yıl Macar topraklarında hüküm sürdüğümüzü, Kanuni Sultan Süleyman’ın Viyana kapılarına kadar dayandığını tarih derslerinden hepimiz biliriz.
Bir asırdan fazla Türklerle bir arada yaşayan Macarların dillerine yüzlerce Türkçe sözcük girmiş...
***
Gezilerimizden biri başkent Budapeşte’ye idi. Budapeşte’ye gidipte Budin kuşatması sırasında ölen Bektaşi dervişi Gül Baba’nın türbesini ziyaret etmeden dönülür mü?
Török Utca ( Türk caddesi) adlı tabelanın asılı olduğu uzun ve dar bir sokaktan, türbenin olduğu tepeye ulaştık. Restorasyon için kapalı olan türbenin kapısında kocaman bir kilit vardı. Türbeyi gezme hayaliyle yokuşu tırmanıp, kapalı olmasının hayal kırıklığı ile merdiven basamaklarında oturan iki Türk kız vardı... Hava karardı kararacak…
Bu kızlarımız, üniversiteler arası değişim programı ile İsveç’te okuyorlarmış. Tatil için Paris ve ardından Budapeşte’ye gelmişler. 19- 20 yaşlarında ki bu iki kızımızla gurur duydum. Kendilerini kutladım ve ‘‘İşte Atatürk’ün görmek istediği kendine güveni olan, Türk kadını bu’’ dedim.
Demir kapının aralığından bahçesine baktık ama Türkiye’den getirtilen özel gülleri göremedik… Bir başka sefere tekrar gelmek üzere geri dönerken, türbesinin bakımsızlığını, etrafındaki boş arazilere atılan çöpleri, pet şişe yığınlarını görerek üzüldük... Kentin başka yerlerinde de bu tür çöp yığını görseydik, belediyenin çöpleri ayrıştırmak için çöp poşetleri dağıttığını bilmeseydik belki o kadar üzülmeyecektik, dikkatimizi çekmeyecekti…
***
Basından izlediğim kadarıyla, geçtiğimiz yıl Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, bir dönem İzmit’te yaşayan Macar kralı Tökely İmre için Seka Park’ta anıt yaptı, anı evi açtı… Geçtiğimiz günlerde de İmre ve eşi İlona Zrinyi için Kartepe’de yapılan anıt için toplanıldı, törenler yapıldı…
Törende konuşan Macaristan’ın İstanbul Başkonsolosu Maria Szekely, Kral Tökely sayesinde Türk- Macar dostluğunun büyük anlam kazandığını ifade etti. Macarlar kendilerini evlerinde hissettiler…
Başkan Karaosmanoğlu, “Kral Tökely, Macarların bizdeki en önemli emanetidir. Emanete gözümüz gibi bakıyoruz” Kral Tökely iki ülke arasındaki dostluğun daha da gelişmesine neden oldu. Bu sevgimizin bundan sonra da devam etmesini diliyorum” dedi.
Ben de aynı dilekleri Gül Baba için diliyorum...
Bizim kral Tökely’ye verdiğimiz değeri, önemi Macarlar da Gül Baba için vermeliler,
restorasyon yapılsa da, türbe ve çevresinin bakımsız olmaması gerekir diye düşünüyorum.
Türk- Macar Dostları Derneği üyelerinin bu konuyla ilgili gerekli girişimi yapacağını umuyorum…
* 25 aralık 2008 Bizim Kocaeli Gazetesi haftalık köşe yazısı
* 25 aralık 2008 Bizim Kocaeli Gazetesi haftalık köşe yazısı
