Zaman zaman mesleki seminerler veya gezi amaçlı yurt dışına gittiğimde;
En çok etkilendiğim şey, bir cetvelle çizilmişçesine planlanmış kentlerdir.
Binaların birbiri ile uyumuna, eski bile olsa bakımlı olmasına, tadilat varsa alınmış önlemlere, hayran kalırım.
***
Uçakta, mümkün olduğunca cam kenarında oturmaya çalışırım.
O küçücük pencereden, bulutların üzerinde olduğunu görmek, ufuk çizgisini izlemek çok hoş ancak benim cam kenarında oturma gayem, uçak inişe geçtiğinde kenti kuş bakışı görebilmek.
Tarlaların, ormanların, binaların, yolların birbiri ile olan uyumunu izlemek…
***
Bildiğim halde, kent merkezlerinin içindeki geniş caddelere, her seferinde şaşarım.
“Yüzyıllar önce, belki motorlu taşıtlar bile icat edilmeden ya da icat edileli çok fazla olmadan, bu kadar geniş yolları düşünen vizyoner insanlar, kimdi acaba?” diye merak eder;
“Acaba sonradan mı bu yolları genişlettiler?” diye kendi kendime sorarım.
Binaların üzerindeki tarihlere ve yolun her iki yanındaki devasa ağaçlara bakınca, ne kadar eski olduklarına, tekrar ikna olurum.
Benim her kenti birbirinden güzel, tarihteki en eski uygarlıklara beşik olmuş cennet ülkemde, “Neden böyle şehir planlamaları yok, neden her şey keşmekeş içinde, neden yollar daracık, evlerin birbiri ile hiçbir uyumu yok?” diye üzülürüm.
***
Yollarımız daracık, çukurlarla dolu, evlerimiz sıvasız, uzunlu kısalı olsa da;
Neyse ki bizde de bir yere yol yapıldığında, her iki yanına ağaç dikiliyor.
Bizimde asırlık çınarlı yollarımız var.
Kentimizde ki bu ağaçlı yollardan biri de Kartepe İlçesi ile Başiskele İlçesi arasında kalan, Çuhane Yolu.
İzmit yürüyüş yolundaki, asırlık çınarlardan bile daha görkemli olan çınarlar nedeniyle bu yola, “Çınarlı Yol” da deniyor.
***
Bu yolda birkaç aydır dikkatimi çeken bir genişletme çalışması var.
Bu çalışma da, ağaçlar tam yolun ortasında kalsa, endişelenmeyeceğim. Gidiş-gelişli bir yol olacak ve çınar ağaçları yolun ortasında kalacak diyeceğim ama bu genişletme bir araç geçecek bir genişlikte değil.
Endişeleniyorum çünkü bu yolda ki, Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından “anıt ağaç” olarak tescil edilmiş olan 100 adet asırlık çınardan, 15 tanesi ortadan yok olmuş.
Sorduk, soruşturduk. Tek tek saydık.
Kim ya da kimler tarafından kesildiği bilinmiyor yani faili meçhul!
Son birkaç aydır yaşadığımız olaylardan, ağaca bakış açımız da belli oldu.
Kentimiz de dahil, “yak gitsin”, “kes gitsin” zihniyeti ile ağaçlarımız, parklarımız, ormanlarımız, yeşilimiz yok ediliyor.
Kentte yaşayan yurttaşlar olarak, Çuhane Yolu’nda hatta kentin her yanındaki geriye kalan anıt ağaçlar ile diğer ağaçlara gözümüz gibi bakmalı, eksilenlerin yerine yenilerini dikmeliyiz.
Bu bizim boynumuzun borcudur.
